Kawa lepszej i gorszej jakości – jak ją rozróżnić?

Jak wybrać kawę lepszej jakości? Sprawdź, czym kierować się przy wyborze kawy i jakie czynniki są wyznacznikami jej smaku oraz aromatu.

Kawa najwyższej jakości

Obecnie większość z nas nie wyobraża sobie dnia bez wypicia kawy – ponad 80% Polaków deklaruje, że pije ją regularnie. Przez pięć wieków, kiedy to trafiła do Europy, zdążyła na stałe wrosnąć w naszą kulturę i upowszechniła się w każdej grupie społecznej. Mało kto pamięta, że kawa jest sklasyfikowana jako używka, lecz nowe badania wskazują na wiele dobroczynnych efektów, jakie dla zdrowia przynosi regularne jej picie. Aby wzmocnić pozytywne skutki picia kawy, warto wybierać tę najwyższej jakości. Aby to zrobić – najpierw trzeba wiedzieć jak i na co zwracać uwagę podczas zakupów.

Na pierwszy rzut oka

Kiedy w sklepie przychodzi nam wybrać kawę, zazwyczaj porównujemy poszczególne produkty i oceniamy, że jeden z nich jest lepszy, inny z kolei gorszy. Czym się kierujemy, wydając taki osąd? Znając smak danego wyrobu? Patrząc na cenę i wybierając kawę droższą od innych? Oceniając po wyglądzie i jakości opakowania? Czy może łapiemy się na różne sztuczki marketingowe, którym nie zawsze jest po drodze z prawdą na temat towaru?

Zazwyczaj jesteśmy wzrokowcami i wybieramy produkt, którego opakowanie przyciąga naszą uwagę. Podobnie jak z ludźmi – mówi się, że nie szata zdobi człowieka, ale pierwsze wrażenie bywa najsilniejsze i decydujące. W przypadku sklepowego asortymentu jest analogicznie. Jednak oprócz doznań wizualnych ważne jest, by zwrócić uwagę na to, co producent zawarł na etykiecie. Wracając jeszcze do samego opakowania: istotne jest, by torebka z kawą posiadała wentyl. Świeże ziarna w naturalny sposób zwiększają objętość gazów wewnątrz, a wentyl pozwala na odprowadzenie ich, aby uniknąć rozerwania opakowania.

Miejsce pochodzenia a smak kawy – dlaczego to ma znaczenie?

Na opakowaniu dobrej kawy powinny znaleźć się informacje nie tylko o jej gatunku (lub ich mieszance). Kawowiec jest jedną z całej gamy roślin, przy których na smak końcowego produktu bardzo duże znaczenie ma miejsce uprawy. Do tego stopnia, że mówimy tu nie tylko o konkretnym kraju, dokładnym regionie, lecz ściśle określonym położeniu danej plantacji. Na smak rośliny mają bowiem wpływ takie czynniki jak temperatura i nasłonecznienie w regionie, gatunek i dokładny skład gleby, a nawet sąsiedztwo innych roślin.

Co ciekawe – chociaż kawa pochodzi z Etiopii, to obecnie za klasyczny smak uznaje się ten, pochodzącej z upraw południowoamerykańskich. Azjatycka z kolei ma z reguły mocniejszy, „cięższy” smak, a pochodząca z Afryki charakteryzuje się owocowymi, słodkimi nutami.

Palenie kawy – jak wpływa na jej smak?

W pierwszej kolejności musimy zwrócić uwagę na to, kiedy ziarna były palone. Im „młodsza” jest kawa, tym jej smak będzie pełniejszy. Podobnie, jak w przypadku wielu produktów spożywczych – mimo szczelnego opakowania kawa z czasem traci swój pierwotny, intensywny smak. Chociaż hermetyczne zamknięcie chroni go, to po dłuższym czasie od palenia zdecydowanie trudniej wyczuć w nim dodatkowy, delikatny posmak, który zawdzięcza uprawie w danym miejscu.

Samo palenie ziaren dzielimy, ze względu na jego intensywność, na trzy stopnie:

• palenie ciemne – chyba najpopularniejsze, nadaje ziarnom intensywnie brązowego, ciemnego koloru. Napar jest mniej kwaskowaty, niwelowana jest goryczka. Tak palona kawa traci dużo z indywidualnych nut smakowych, zanikają różnice w smaku zawdzięczane uprawianiu krzewów w różnych rejonach;
• palenie średnie – smak kawy z tak palonych ziaren jest intensywny, wyraźnie czuć poszczególne nuty towarzyszące głównemu smakowi. Napój przyrządzony ze średnio palonych ziaren z pewnością przypadnie do gustu miłośnikom zdecydowanego aromatu;
• palenie jasne – najdelikatniejsze palenie ziaren, podczas którego uzyskują jasnobrązową barwę, pozwala zintensyfikować naturalny smak kawy, i ma na niego najmniejszy wpływ.

Podstawowe wyznaczniki jakości – zobacz, poczuj, posmakuj

Aby samodzielnie rozpoznać dobrą kawę nie trzeba mieć cały czas w głowie wszystkich powyższych informacji. Dodatkowo każdy z nas ma własne preferencje, więc w dużej mierze możemy zaufać swoim zmysłom.

Kawę dobrej jakości charakteryzuje przede wszystkim:

• postać ziaren: ich wygląd mówi wiele – dobre ziarna są całe, nieuszkodzone i podobnej wielkości, dodatkowym atutem (z wyjątkiem jasnopalonej kawy) jest ich połysk.
• zapach: powinien być skondensowany, mocno wyczuwalny;
• „oddychanie” ziaren: jeśli opakowanie kawy nie posiada wspomnianego wyżej wentylu, możemy przeprowadzić taki test sami: garść ziaren wsypujemy na noc do szczelnie zamkniętego woreczka. Jeśli rano jego wnętrze będzie wypełnione powietrzem, to znak, że kawa jest na tyle świeża, że wciąż wydziela gazy;

Wybierając kawę, skupiamy się głównie na jej smaku tak, by nam odpowiadał. Mimo różnych gustów warto zwrócić uwagę na kilka aspektów, przede wszystkim na:

• cielistość (czyli tzw. body) kawy: może być wręcz gęsta, esencjonalna, jak również lżejsza, lekko wodnista;
• smak: dobra kawa ma smak wyważony pomiędzy słodkim a kwaskowatym. Oczywiście tu preferencje mamy różne i nie ma sztywnej reguły, jednak uważa się, że żadna z nut smakowych nie powinna za bardzo dominować nad innymi.

Uzbrojeni w powyższą wiedzę z pewnością zdecydowanie łatwiej będzie nam znaleźć smaczną kawę dobrej jakości – by móc wypić ją w ulubionym kubku, do którego posiadania przyznaje się prawie każdy kawosz!